Muhterem Okurlarım. Kadınlarımız, yazı, dizisin: 222. Bölümünü, kaldığımız, yerden; Başlayıp, anlatmaya, devam ediyorum. Osmanlı dönemi, Türk kadınları, çalışmalarına: Aralıksız, devam, etmişlerdir. Osmanlı devletinin, son, döneminde; Türk kadınlarının, çalışmaları, özellikle çok önemlidir. Türk kadınları, aldıkları, bir kararla: Osmanlı, topraklarını, işgal edip paylaşmaya devam eden; Avrupa, Haçlı devletleri, İttifakla Amerika’nın da desteğiyle: İşgallerine, devam, ederler. Türk kadınları, öncelikle, önemli makamlara telgraflar çekerler. Bu, telgraflardan, birini; Amerika Devlet Başkanı Wilson’un Eşine: 17 Ocak 1920 de, çekmişlerdir. Çektikleri, telgrafa, şöyle, yazarlar; Amerika’nın, Ortaya, Koyduğu Wilson Prensiplerine Güvenerek: Teslim, Olan, Türk Ulusu’nun; Haklarının, verilmesi, için: Wilson’un, eşinden, kocasını etkilemesi istenir. Dersaadette, Amerika Mümessili Siyasiliği Vasıtasıyla; Amerika Reisicumhuru Wilson Taraflarının: Refika-i Muhterameleri Madam Wilson Cenaplarına; Aziz Madam, Sivas’ın, Tüm İslam Kadınları: Bu, gün, toplanarak bu telgrafnamemizle; Pek, Müşvik, olacağı tabii olan kalbinize: Âlem’i İnsaniyete, hizmet, eden Amerika milletinin; Muhterem, bir, kadını sıfatıyla: Size, müracaat ve istirhamda, bulunuyoruz. İstisnahamatımızı, gerekli, olduğu nedeniyle kabul edeceğinizden; Biz, Türk kadınları, pek ümit varız. Sulh, anlaşması, cihanın iade ve idamesi için: Yeni, dünya’nın, âlim, filozof muallimi olarak tanıdığımız; Zevce-i muhteremeniz, Mister Wilson, tarafından vaaz ve ilân olunarak: Bütün, millet ve avamın, selâmeti saadeti atiyesini; Temin, edeceği, ümidiyle herkes tarafından: Büyük, bir, memnuniyetle mazharı hüsn-i kabul olan prensiplere; Türkler, huzuru, kalple inanıyor ve itimat ederek: Devletimizin, İtilaf, hükümetleriyle anlaştığı; Anlaşma, şartlarını, Wilson prensipleri teşkil eder. Bu, gün, anlaşmada bulunduğumuz bedbaht durumda iken: Maatteessüf, teessürle, görüyoruz. İzmir’in, Yunan’a, Antep, Adana, Urfa, Maraş gibi topraklarımızın; Diğer, devletlere, işgal ettirildiğini müşahede ettik. İşgallerin, bütün, milletlere temini hukuk edecek olan: Wilson Prensiplerine, muvafık, hakikate uygun olup olmadığı; Prensiplerin, vaazı-ı, olması itibariyle zevci muhtereminizden sormaya: Kendimizi, haklı, görerek bunun için biz; Anadolu Türk Kadınları, sizi, tevkil ediyoruz. Hukukumuzu, kendi, hukukunuz gibi müdafaa edeceğinize itimat ediyoruz. İlim, irfanı, mevkii siyasisi itibariyle yüksek tanıdığımız: Zevce-i Muhtereminizin, bu, haksızlıkları hüsnüniyetle kabul etmeyeceklerini; Takdir ve tahmin, ediyoruz, yalnız hüsnü telâkki etmemek yeterli değildir. Aziz Madam, biz, Türkler sizlerin sözünüze inanıyoruz ki! Söz, namustur, namusuna mevkiinin nüfuzuna itimat ederek: Mukadderatını, Wilson Prensiplerine, terk etmiş olan bir milletiz. Bütün, Türklerin, hakkını vermesini kendinden talep ediyoruz. Talebe, salahiyetimiz, vardır. Wilson, taraflarının, salâhiyettar bir lisanla ilân ettikleri; Prensiplerin, hükmünü, bilfiil icra etmeyi kendileri deruhte buyurmalılardır. Aksi, halde, ya bütün millet ve akvamı iğfal etmiş veya yapamayacağı: Şeyleri, söyleyerek, mevkii acze düşmüş olmaları iktiza eder ki! Amerika Cumhuriyeti, halkı, Reis-i muhtemi için bu iki şıkkı da biz; Türk Milleti, asla, lâyık görmeyiz. Bu, nedenlerle, bu savaşa kendi isteğiyle girmeyen: Hükümetin, arzusuna, da ebedi düşmanımız olan; Çarlık Rusya’ya, kapılarını, açmamak için tebaiyet eden: Ancak, bu, düşünceyle Alman, iştirakini, kabul eden; Türk Milletinin, savaşta, evlatlarını, kocalarını, kardeşlerini, babalarını: Kaybeden, gözleri yaşlı, kadınları bu prensipler dairesinde; Hukukumuzun, muhafazasını, gene sizin vasıtanızla zevce-i muhtereminizden: Amerika, adilisinden, rica ve büyük yardımınıza arz ederiz. Namütenahi, hürmetlerimizin, kabulünü istirham ederiz. Kadınlar, dernek, kuruluş mücadelelerini dünya ve kamuoyuna anlatmak için; Aynı, gün, Fransa Cumhurbaşkanı Poincere’nin eşine de ulaşırlar. Ateş kes, anlaşmasına, güvenerek ondan silahlarını bırakmış olan ulusun: Uğramış, olduğu, ağır saldırı ve haksızlığın durdurulması; Anlaşmaların, çizdiği, sınırlar içindeki yurdun tamamıyla: Türklere, teslim,
edilmesi yolunda; Eşini, etkilemesi, istenir. Fransa Cumhuriyeti Fahimesi Reisi Mösyö Poincere’nin Zevci Muhteremleri Madam Cenaplarına: Haşmetli, İngiltere, İtalya Kraliçeleri Hazretlerine; Bu, gün, Sivas’ın bütün İslam kadınları toplanarak: Bu, telgrafımızla, sizden rica ediyoruz. Kadın, olmanız, nedeniyle büyük bir şefkatle kabul olacağı; Tabii, olan, kalbinize müracaat ediyoruz. Milletimizi, kurtaracak, bizi yaşatacak sulh istiyoruz. Bu, gün, elimizde kalan memleketimizin müdafaası için erkeklerimizle: Beraber, ölmeye, yemin eden; Türk kadınları, bu, savaşı biz istemedik. Yirminci, asır, medeniyetinde: Türk kadınları, harbi, şekavet diye telakki ediyorduk. Esasen, kadın, erkek bütün millet savaş istemiyordu. Harbi, isteyen, millet değil hükümetti. Araya, ebedi, düşmanımız Çarlık Rusya’sı girince; Millet, de, hükümetin arkasından yürüdü. Türk Milleti, Alman’la, iştiraki Almanların ilminden irfanından istifade etmiş: Evlatlarını, gönderip, o memleketlerde tahsil ettirdiği; Fransa’ya, harp, etmek için yapmadı. Hindistan, gibi, islamiyetin membaı bir memleketin: Hamisi, olan, İngiltere ile harp etmek içinde yapmadı. İtalya’ya, olan, intikamı unutmuştu çünkü Trablusgarp memleketinin; Müdafaasını, İslamiyet’e, lâyık bir surette kendisi yapmıştı. Türkler, Almanlarla, iştiraki Çarlık Rusya için yaptılar. Ebedi, düşmanı, olan Çarlığa Boğazları açamazlardı. Onunla, aynı, safta harp edemezlerdi. Türk Milleti, harbe, hükümetin arkasından bu düşünceyle yürüdü. Mutlaka, siz, de anasınız bir ana olmak münasebetiyle: Sızlayan, kalbimizin, elemlerini; Kendinizle, mukayese, ederseniz ne kadar muzdarip olduğunuzu hissedeceksiniz. Anlaşmadan, bu, yana memleketimizin duçar olduğu; Taarruz at ve tecavüzatı, haksızlıktan, müteessir olan biz: Anadolu kadınları, bütün, dünyaya hürriyet adalet; Vaat, eden, zevçlerinize milletlerinize: Memleketlerinizin, mümessilleri, vasıtasıyla müracaat ettik. Hakkı-ı Meşruumuzun, tanınmasını, yapılan haksızlıkların tamirini rica ettik. Vicdanları, sızlatan, tarih boyunca ender rastlanan; Gayri, azimkârlığını, teşkil eden: İzmir, Antalya, Maraş, Antep, Urfa gibi vatanımızın; En, aziz, aksamlarının işgal altına alınması: Anlaşma, üzerine, silahını bırakmış olan masum bir milletin; Boğazlanması, şeref, namus ve haysiyetimizin talan edilmesi: İzmir’de, vahşi, Yunanlıların milletimize yaptıkları; Zulümlere, göz, yumulması: Yunan, vahşetinden, bu gün karlar çamurlar; İçinde, aç, sefil, çıplak ölümle pençeleşmekte olan: Muhacirlerimizin, yurtlarından, ayrı olarak süründürülmesi doğrumudur? Devam Edecek. Mehmet ŞİMŞEK. Art. Yazar.